Collectie CIRC Atelier
Over de collectie
CIRC Atelier
CIRCART is voortgekomen uit Stichting CIRC Atelier. Deze stichting werd opgericht om een gastatelier voor Russische kunstenaars te beheren, maar richt zich inmiddels volledig op informatieverstrekking over Russische kunst en cultuur.
De stichting beheert tevens een bescheiden collectie kunstwerken van haar oude ateliergasten, en een archief met beeldmateriaal, posters, catalogi, kunstboeken enzovoort, met name over en van Russische kunst uit de jaren ’80 en ’90 van de 20e eeuw. Het bestuur van de stichting wordt gevormd door Lena Hemmink en Pauline Michgelsen.
Lees hieronder over de collectie en de kunstenaars. Op deze pagina leest u over de geschiedenis van CIRC Atelier en op deze pagina over de tentoonstellingen.
Over de kunstenaars
Tussen 1989 en 1999 verbleef een 30-tal kunstenaars in het gastatelier van CIRC. In ruil voor hun verblijf lieten de kunstenaars een werk voor CIRC Atelier achter, hoewel sommige kunstenaars meer, en andere niets achter lieten. De werken die nog in ons bezit zijn, zijn te koop.
In het gastatelier verbleven:
Viktoria Boejvid, Olga Chernysheva & Anton Olsjvang, Aleksej Chervyakov, Dmitri Demski, Igor Ganikovski, Simjon Gouliaco, Jelena Jelagina & Igor Makarevitsj, Maxim Kantor, Ilja Kitup, Sergei Lebedev, Georgi Lititsjevski, Bella Matvejeva, Timur Novikov, Dmitri Prigov, Larisa Rezun-Zvezdotsjotova, Andrej Roiter, Aleksandr Sigoetin, Andrej Tsedrik, Natalja Turnova & Vasili Kravtsjoek, Leonid Vojtsechov, Sergei Volkov, en als eersten, in 1989, vijf Petersburgse kunstenaars: Boris Kosjelochov, Michail Timofeev, Dmitri Savin, Aleksandr Ovtsjinnikov en Nikolai Bojarsjikov.
CIRCAtelier bezit ook werk van Sergei Bordachev, Oleg Kotelnikov, Kirill Miller, Gosja Ostretsov, Vyacheslav Sysoev en Garik Vinogradov. Van de kunstenaars wiens naam in vet staat, kunt u hieronder de biografie lezen.
Timur Novikov – 100 katten en 1 vis, 1988
NB wat de schrijfwijze van de namen betreft:
De namen van de kunstenaars zijn meestal volgens de Nederlandse transcriptie weergegeven, tenzij de kunstenaar zelf een andere transcriptie gebruikt. Volledigheidshalve is de naam ook in het Russisch weergegeven.
Максим Карлович Кантор
Maxim Kantor
Maxim Kantor werd in 1957 in Moskou geboren, waar hij in 1980 afstudeerde aan het Moskous Grafisch Instituut. Behalve zijn vader – filosoof en tevens oprichter van het tijdschrift Dekorativnoe iskoesstvo (decoratieve kunst) – noemt Kantor o.a. Michelangelo, Mantegna, Goya, Breughel, Van Gogh, en Petrov Vodkin als leermeesters. Begin jaren ’80 was Kantor actief in de onafhankelijke kunstenaarsgroep Krasny Dom (het Rode Huis), maar een echt groepsmens is hij niet. Hij gaat graag zijn eigen weg, en moet weinig hebben van modieus gedoe. Inmiddels een succesvol kunstenaar met een indrukwekkende reeks solotentoonstellingen op zijn naam, en werken in belangrijke musea. Daarnaast is hij Honorary Fellow van het Pembroke College, Oxford, en visiting professor van de University of Notre Dame, Indiana. Hij woont op het Franse Ile de Ré.
Kantor is niet alleen schilder, maar ook schrijver. In 2006 brak hij door met de roman Oetsjebnik Risovanija (Tekenleerboek, niet vertaald in het Nederlands). Een tiental romans later verscheen in 2017 Azart, het verhaal van een naïeve Moskouse kunstenaar die aan het begin van de perestrojka – dus eind jaren ’80 – in Nederland wordt uitgenodigd. Vol hooggespannen verwachtingen reist hij af, en alles is anders dan hij zich voorstelde. Het is fictie – zo belandt de verteller op het schip Azart van August, en niet in een gastatelier van steen -, en het verhaal ontwikkelt zich tot een filosofische avonturenroman in de Russische traditie: satirisch- humoristisch met een ernstige ondertoon, waarin het bestaansrecht van een gemeenschappelijk Europa wordt bevraagd vanuit verschillende perspectieven.
In 2018 verscheen een speciale kunstenaarsuitgave met prachtige illustraties. Dit boek is vertaald door Lena Hemmink en uitgegeven door Stichting CIRC Atelier.
Maxim Kantor, illustratie uit Azart, 2018
Виктория Викторовна Буйвид
Vita Buivid
Vita Boejvid (1962) komt oorspronkelijk uit Dnepropetrovsk, Oekraïne, verhuisde in 1988 naar (toen nog) Leningrad en vervolgens naar Moskou. Ze begon met schilderkunst, maar stapte al gauw over op de fotografie. Inmiddels is ze een beroemd fotografe die verschillende prijzen won en wiens werk in belangrijke musea in Moskou en Petersburg te vinden is. In 2016 verscheen er een kloeke biografie over haar bij RUARTS Foundation for Contemporary Arts.
Buivid was in 1994 onze gast, en liet zich inspireren door het werk van Van Gogh, en dan met name het schilderij met een paar oude, afgetrapte schoenen. Ze liet een serie van zes foto’s achter, simpelweg ‘schoenen’ getiteld.
Сергей Евгеньевич Волков
Sergei Volkov
Sergei Volkov (1956) komt uit Kazan, hoofdstad van Tatarstan, waar hij een opleiding tot architect volgde en vervolgens als fotograaf aan de slag ging. Eenmaal in Moskou begon hij te schilderen; soms lagen daaraan zijn eigen foto’s ten grondslag, zoals ook bij de twee ‘iconen’ en het schilderij ‘De donkere laan’, die Volkov in het gastatelier maakte. De ‘Iconen’ zijn destijds verkocht, maar ‘De donkere laan’ (130 x 180 cm, acryl op board) is nog altijd in het bezit van CIRC Atelier.
Volkov nam deel aan de legendarische veiling die Sotheby’s in 1988 in Moskou organiseerde. Een jaar later was hij met enige schilderijen vertegenwoordigd op de expositie ‘Hermitage in Holland’, de eerste tentoonstelling van Russische kunst die Stichting CIRC organiseerde. In 1990 deed hij mee aan de expositie ‘In de USSR en erbuiten’ in het Stedelijk Museum Amsterdam. Zelf was Volkov nog niet in Nederland geweest, tot hij in 1995 naar het gastatelier kwam.
Sergei Volkov, Donkere laan, 1994
Георгий Семёнович Литичевский
Georgi Lititsjevski
Georgi Lititsjevski was een van CIRC’s eerste kunstenaarsvrienden, en dat kwam niet alleen door zijn vrolijke werk, maar ook omdat hij de aardigste Russische kunstenaar van zijn generatie is. Sjtoerman Zjor noemde CIRC hem destijds, en zijn op dun laken geschilderde doeken vulden het kantoor. Ook deed hij mee aan ‘Hermitage in Holland’, de eerste tentoonstelling van Russische kunst die Stichting CIRC in 1988 organiseerde.
Lititsjevski werd in 1958 geboren in het Oekraïense Dnepropetrovsk en verhuisde in 1974 naar Moskou, waar hij geschiedenis studeerde en promoveerde op Plinius de Oudere. Van 1998 tot 2001 woonde hij in Neurenberg, daarna verhuisde hij naar Berlijn, maar hij is nog vaak in Moskou te vinden. Zijn wetenschappelijk werk combineerde Lititsjevski aanvankelijk met schilderen en het maken van stripverhalen, maar al gauw koos hij volledig voor kunst.
In de jaren ’80 werkte hij samen met Georgi Ostretsov (men verwees wel naar het duo als George & George), en vervolgens met Farid Bogdalov onder de naam BOLI. Ook was hij verbonden met kunstenaarsinitiatieven als Detski Sad (gevestigd in een oude kleuterschool), Sad Ermitazja, Foermanny Pereoelok (een door kunstenaars gekraakt huizencomplex) en, toen de kunstenaars hier uit moesten, met Tsjistye proedy, een vergelijkbaar complex.
In 1994 verbleef Lititsjevski in het gastatelier. Het Nederlandse geld trof hem destijds het meest; vandaar die snip. De doeken waren in 1996 te zien op de tentoonstelling Russisch Atelier, en ander werk hing in 1999 op ‘Boeratino of de avonturen van Pinokkio in Rusland’. Lititsjevski is nog altijd uitermate actief en exposeert veelvuldig.
Georgi Lititsjevski, Boeratino en de snip, 1994
Илья Владимирович Китуп
Ilia Kitup
Ilia Kitup werd in 1964 geboren in Vilnius (Litouwen), woonde lange tijd in Moskou en nu al weer jaren in Berlijn. Als beeldend kunstenaar is hij autodidact; hij is afgestudeerd aan de Moskouse Staatsuniversiteit als linguïst. Kitup maakt muziek, schrijft gedichten, schildert en is uitgever, o.a. van zijn eigen tijdschrift: ‘Kitup’s own propellor’.
Tussen 1991 en 1993 werkte Kitup samen met een tiental andere jonge kunstenaars in een atelier in het hartje van Moskou aan de Trjochproedny straat. Wekelijks organiseerden zij een ’tentoonstelling aan huis’, soms van eigen werk, vaker om een idee in deze korte expositie van slechts enkele uren uit te dragen en vorm te geven. Die tentoonstellingen waren beroemd in heel Moskou, en daarbuiten.
Kitup verbleef in 1993 in het gastatelier en liet zich inspireren door de kunstenaars van de Stijl, met name door Piet Mondriaan, door hem bij voorkeur Pi-ët genoemd. Hij liet drie eigen Mondriaans achter.
Ilja Kitup, Wow! He’s just… , 1993
Александр Васильевич Сигутин
Aleksandr Sigutin
Sigutin (1959) volgde een kunstopleiding in zijn geboorteplaats Rostov aan de Don, na aldaar eerst de zeevaartschool doorlopen te hebben. Sinds 1991 woont hij in Moskou.
Net als Ilia Kitup woonde en werkte Sigutin in 1991-1993 in het kunstenaarspand Trjochproedny, waar hij tevens als curator optrad. Hij maakt zowel figuratief als conceptueel werk, met een zacht-humoristische dubbele bodem. Hij heeft een eigen website onder www.sigutin.ru
Ook voor Sigutin bleek ‘de Stijl’, toen hij in 1994 ateliergast was, de grootse inspiratiebron, en niet de Amsterdamse haven, waar hij ooit als leerling-matroos naar had zitten staren zonder zijn schip te mogen verlaten. Sigutin liet een serie van zeven ‘stijl-puzzels’ achter.
Aleksandr Sigutin, uit de serie Pentamino, 1994